Κοιτούσα την φωτογραφία ώρα. Με ταρακούνησε. Είναι δύο αντιφατικές αλήθειες που συνδέονται άρρηκτα. Συνδεδεμένο αλλά αντιφατικό. Το ίδιο και τελείως διαφορετικό. Όταν κάτι μου δημιουργεί έντονη αίσθηση μου αρέσει να το αναλύω. Στην αίσθηση κρύβεται το δώρο.

Σκουπίδια. Τα σκουπίδια που έχουν πνίξει τον πλανήτη μας. Απόβλητα, άχρηστα που στην αρχή ήταν χρηστικά. Σκέφτομαι όμως ότι τα φυσικά συστήματα δεν παράγουν απόβλητα και σκουπίδια: τα πάντα ανακυκλώνονται, κάθε συστατικό οργανικής και ανόργανης ύλης. Όμως τα συστήματα παραγωγής τροφής που έχουμε φτιάξει, επειδή χρειάζεται να είναι αποδοτικά, κάνουν τεράστια σπατάλη πόρων που καθρεφτίζεται στον τεράστιο όγκο σκουπιδιών, και στις λιμνοθάλασσες κοπριάς.

Η τροφή μας, περιέχεται μέσα σε χάρτινα κουτιά και κουτιά από αλουμίνιο και πλαστικό. Και εννοείται ότι έχουμε προοδεύσει και η βιομηχανία τροφίμων έχει μεριμνήσει ώστε τα φωτεινά χρώματα στα περιτυλίγματα να διεγείρουν κέντρα του εγκεφάλου μας που «μαγνητίζονται». Και έτσι υπερκαταναλώνουμε.

Και για να ανταποκριθεί όλο το σύστημα στις «επίπλαστες» ανάγκες μας, τρεφόμαστε με φυτά και με ζώα που εκτίθενται σε τεχνητό φωτισμό, μεγαλώνουν σε περιορισμένους χώρους ενώ τους χορηγούνται ορμόνες και αντιβιοτικά για να «αντέξουν» και να γίνουν γρήγορα. Βλέπεις, ο στόχος μας είναι το γρήγορα και το αποτέλεσμα είναι η σπατάλη και η αποσύνδεση από την τροφή μας. Ας μην αναρωτιόμαστε για τα βιομηχανικά χημικά που καταλήγουν στο σώμα μας και για την εκτίναξη της παχυσαρκίας. Όλο είναι απόρροια των σκουπιδιών.

Φως. Σκιά

Πρώτη ανάγνωση: τι ωραία σύνδεση. Ένα ζευγάρι κάθεται πλάτη – πλάτη πίνοντας και καπνίζοντας. Ο ένας είναι συνδεδεμένος με το τσιγάρο του, ο άλλος με το κρασί του. Και μάλλον και οι δύο στις σκέψεις τους. Αμάν. Εικόνα καθρέφτης των σύγχρονων σχέσεων.

Άνθρωποι μου μιλούν και δεν επικοινωνούν, συναντιούνται αλλά δεν βρίσκονται, ακουμπιούνται αλλά δεν αγκαλιάζονται. Και σε αυτό το κενό βρίσκουν χώρο οι εθισμοί: τσιγάρο, αλκοόλ, κατάθλιψη. Όπως το «μοναξιά» και «σχέση» είναι δύο λέξεις που στο άκουσμά τους φαντάζουν αντιφατικές, στη σημερινή εποχή με το κυνήγι της ευμάρειας και την τελειομανία, συναισθήματα ντροπής και η έντονη επίκριση είναι το κενό που δημιουργείται στη σύνδεση των ανθρώπων με τον εαυτό μας και βεβαίως με τους άλλους.

Ψάχνοντας την αλήθεια

Η φυσική λέει ότι το φως δημιουργεί σκιά. Δεν υπάρχει σκιά χωρίς το φως. Όπως και δράση χωρίς αντίδραση. Όπως και κατάκτηση χωρίς θυσία. Και η αλήθεια είναι ότι σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας του ανθρώπινου είδους, οι άνθρωποι ζούσαν πολύ διαφορετικά απ’ ό,τι ζούμε σήμερα.

Κυνηγούσαν ή αναζητούσαν ή καλλιεργούσαν την τροφή τους, γεγονός που τους βοήθησε να κατανοήσουν τους φυσικούς κύκλους: τις σχέσεις μεταξύ του αέρα και του νερού, του εδάφους και της γης, της φύσης και εμάς, ως μέρος ενός συνόλου. Οι άνθρωποι για να επιβιώσουν χρειαζόταν να συνεργάζονται να συνδέονται σε κοινότητα και να εμπιστεύονται από ένστικτο τους άλλους ανθρώπους.

Όμως τα πράγματα έχουν αλλάξει. Τα σκουπίδια είναι απόρροια ότι έχουμε χάσει τη σύνδεσή μας με την τροφή, δηλαδή με τη φύση και τη γη. Η μοναξιά και η απομόνωση είναι η θυσία που κάνουμε βρίσκοντας νόημα στο να «κάνουμε», ξεχνώντας το να «είμαστε».

Σημαντική είναι η μονάδα και όχι το σύνολο. Αυτή ήταν η σκέψη μου κοιτώντας τη φωτογραφία. Όμως, τελικά καταλαβαίνω ότι το σύνολο είναι το ίδιο, λέει και υπογραμμίζει μια αλήθεια με τίτλο: πρόοδος. Όλα αλλάζουν και εμείς προοδεύουμε. Εμείς προοδεύουμε και η γη υποφέρει. Εμείς προοδεύουμε αλλά απομονωνόμαστε. Η κατάκτηση λοιπόν είναι η πρόοδος, αλλά χαίρομαι που φωτίσαμε λίγο και τη θυσία. Αλήθεια, αναρωτιέμαι πόσο βιώσιμη ή ωφέλιμη είναι αυτή η πρόοδος για εμάς; Αντέχουμε τη θυσία; Αξίζει;

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο www.enallaktikidrasi.com