Στην επιστήμη της διατροφής, όπως και σε άλλες σύγχρονες επιστήμες πολλές φορές βρίσκουμε ανακρίβειες, μύθους και ψέματα. Υπάρχει αρκετή παραπληροφόρηση, οικονομικά συμφέροντα και αντικρουόμενες μελέτες. Έτσι αυτό που πιστεύουμε είναι συχνά τελείως αντίθετο με την αλήθεια και αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα. Χρέος των ειδικών είναι η σωστή και έγκυρη πληροφόρηση και στο παρόν άρθρο θα δούμε «παρεξηγημένα» τρόφιμα που θεωρούμε υγιεινά και συμμάχους σε ένα πρόγραμμα ρύθμισης βάρους που όμως έχουν εντελώς αντίθετη δράση.
1. Δημητριακά πρωινού
Όσο και αν τα θεωρούμε «υγιεινά» τα δημητριακά πρωινού είναι ο χειρότερος τρόπος για να ξεκινήσεις την ημέρα σου. Είναι ιδιαίτερα επεξεργασμένα τρόφιμα γεμάτα ζάχαρη και απλούς υδατάνθρακες. Αποτέλεσμα να τρώμε μεγάλη ποσότητα (και όχι 35-40γρ που θεωρείτε η μερίδα) και να πεινάμε πολύ μετά από 1-2 ώρες γιατί προκαλούν αύξηση των επιπέδων ινσουλίνης και σύντομα ψάχνουμε να βρούμε μπισκότα. Πραγματικά σε προκαλώ: ΔΙΑΒΑΣΕ ΤΗΝ ΕΤΙΚΕΤΑ. Επίσης σκέψου τι σχέση έχουν οπτικά τα παρασκευάσματα των «δημητριακών» σε σχήμα βαρκούλα, μπαλάκι κα με την πραγματική μορφή των δημητριακών. Καμία. Ψάξε να βρεις δημητριακά χωρίς ζάχαρη που να τρώγονται και… καλή τύχη!
2. Σιρόπι Αγαύης
Είναι ένα ιδιαίτερα δημοφιλές «υγιεινό» υποκατάστατο της ζάχαρης. Το πρόβλημα είναι ότι είναι χειρότερο από τη ζάχαρη γιατί περιέχει υπερβολικά μεγάλες ποσότητες φρουκτόζης που είναι πιο επιβαρυντική σε όλο το φάσμα του μεταβολικού σύνδρομου ακόμη και από την ίδια τη ζάχαρη (που περιέχει 50% φρουκτόζη ενώ το σιρόπι αγαύης περιέχει 70% φρουκτόζη).
3. Ενεργειακές μπάρες δημητριακών
Εκτός από το γεγονός ότι οι περισσότερες είναι ιδιαίτερα επεξεργασμένες, οι μπάρες δημητριακών ή ξηρών καρπών έχουν αρκετή ζάχαρη ή μέλι και αποτελούν ενεργειακές «βόμβες» παρά τον μικρό τους όγκο. Αν λοιπόν δεν έχετε έντονη και εντατική αθλητική δραστηριότητα το πιθανότερο είναι η κατανάλωση τέτοιων σνακ να αποτελεί υπερβολή.
4. Γιαούρτι χαμηλό σε λιπαρά
Το γιαούρτι θεωρείτε υγιεινό τρόφιμο… και είναι. Το πρόβλημα είναι ότι πολλές φορές αυτό που αγοράζουμε δεν είναι γιαούρτι. Είναι ένα σκεύασμα επεξεργασμένο με αρωματικές ύλες (γεύσεις φρούτων) και ζάχαρη που προστίθεται για να μπορέσει γευστικά να «καλύφτεί» η απουσία των λιπαρών. Σύγχρονες μελέτες δείχνουν ότι τα λιπαρά δεν είναι… ανθυγιεινά και έτσι στα γιαούρτια με χαμηλά λιπαρά, έχει αφαιρεθεί η θρεπτική ουσία και έχει αντικατασταθεί με κάτι πολύ πολύ χειρότερο.
Υπάρχουν αποδείξεις ότι η κατανάλωση λιπαρών δεν σχετίζεται με αυξημένο βάρος και μάλιστα η κατανάλωση γαλακτοκομικών και τυριών με κανονικά λιπαρά (γιαούρτι 10% , τυρί 40%) έχει καλά αποτελέσματα σε δίαιτες για απώλεια βάρους. Έτσι λοιπόν επιλέξτε ένα κλασικό αληθινό γιαούρτι και φάτε και την πέτσα!
5. Dressings για σαλάτες
Τα λαχανικά είναι υγιεινά. Είναι φυσικές πηγές θρεπτικών συστατικών, αντιοξειδωτικών και φυτικών ινών με πολλαπλά οφέλη για την υγεία μας. Όταν όμως για να φάμε σαλάτα την πνίγουμε στο dressing τότε είναι πρόβλημα. Δεν αναφέρομαι στο ελαιόλαδο, ξύδι, λεμόνι και μπαχαρικά. Αναφέρομαι σε σάλτσες με σόγια, ενισχυτικά γεύσης και ζάχαρη, σάλτσες με έντονη γεύση γεμάτες συντηρητικά και πολλές θερμίδες. Είναι σίγουρα καλύτερα να φτιάξετε ένα σπιτικό dressing.
6. Χυμοί φρούτων
Ο χυμός των φρούτων προέρχεται από φρούτα, τα φρούτα είναι υγιεινά άρα και ο χυμός. Σωστά; Όχι! Ο κανόνας είναι ότι τα φρούτα τα τρώμε και δεν τα πίνουμε. Τα φρούτα είναι φυσικές πηγές ζάχαρης αλλά όταν τα τρώμε, τα μασάμε και μαζί με το χυμό τρώμε τις φυτικές ίνες που βοηθούν το σώμα να μεταβολίσει τη ζάχαρη καλύτερα και να μην ανέβει το σάκχαρο στο αίμα απότομα. Αντίθετα όταν πίνουμε χυμούς, το σάκχαρο στο αίμα ανεβαίνει απότομα γιατί δεν υπάρχουν φυτικές ίνες και μαζί με το σάκχαρο εκκρίνεται ινσουλίνη που είναι βασική λιποαποθηκευτική ορμόνη.
Αυτό που συμβαίνει στο σώμα μας μετά την κατανάλωση χυμού φρούτων είναι παρόμοιο με τα αναψυκτικά τύπου κόλα. Δεν θα κάνω καν αναφορά στους συσκευασμένους χυμούς. Είναι ό,τι χειρότερο και πολλές φορές για αυξημένο βάρος δεν ευθύνεται αυτό που τρώτε αλλά αυτό που πίνετε. Σκεφτείτε το. Δείτε την ετικέτα και ας γράφουν ΧΩΡΙΣ ΖΑΧΑΡΗ έχουν πάρα πολλά σάκχαρα από τη φύση τους.
7. Light αναψυκτικά
Συμφωνώ ότι η αλλαγή των αναψυκτικών με την χωρίς ζάχαρη εκδοχή τους αποτελεί μια πολύ συνήθη και αποτελεσματική πρακτική για τη μείωση των θερμίδων και της ζάχαρης στο διαιτολόγιο. Παρόλα αυτά, δεν υπάρχουν έρευνες που να αποδεικνύουν σχετική επίδραση στην απώλεια βάρους. Επίσης τα γλυκαντικά που χρησιμοποιούνται για να αντικαταστήσουν τη ζάχαρη φαίνεται να αυξάνουν την όρεξη και αν και τα ίδια δεν έχουν θερμίδες, μετά… πεινάμε και τρώμε περισσότερο.
8. Βιολογικές επεξεργασμένες τροφές
Τα μπισκότα, τα κράκερς, οι μπάρες αν δείτε τα συστατικά θα καταλάβετε ότι δεν έχουν διαφορά από τα συμβατικά. Σίγουρα μπορεί να περιέχουν βιολογική καστανή ζάχαρη η οποία στην ουσία για το συκώτι μας είναι το ίδιο με την κανονική. Επειδή λοιπόν τρώμε βιολογικά μην παραμυθιαζόμαστε ότι είναι και υγιεινά.
9. Επεξεργασμένα προϊόντα και άλευρα χωρίς γλουτένη
Μεγάλος λόγος για την γλουτένη στις μέρες μας, θα λέγαμε η μόδα της εποχής. Σύμφωνα με μια έρευνα το 2013 στην Αμερική το ένα τρίτο του πληθυσμού προσπαθεί να μειώσει τη γλουτένη στη διατροφή τους. Αυτό το αφουγκράστηκαν πρώτες οι βιομηχανίες τροφίμων και έσπευσαν να τροφοδοτήσουν τα ράφια των supermarket με εναλλακτικά τρόφιμα σε εκδοχή: χωρίς γλουτένη! Ζυμαρικά, άλευρα, μπισκότα και άλλα πολλά που σαν πρώτη ύλη έχουν το άλευρο ρυζιού ή/και πατάτας που θεωρούνται ανθυγιεινά και σίγουρα περισσότερο παχυντικά από το σιτάρι.
Επίσης για να μπορέσουν να αρτοποιηθούν αυτά τα άλευρα και να γίνουν «κάτι» έχουν μεγάλη επεξεργασία και ένα σωρό «ενισχυτικές» ουσίες που μόνο υγιεινές δεν τις αναφέρεις. Αν λοιπόν για τους δικούς σου λόγους αποφασίσεις να ακολουθήσεις μια δίαιτα χωρίς γλουτένη επέλεξε τροφές που από τη φύση τους δεν την περιέχουν όπως φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, όσπρια.
Ας κλείσουμε αναφέροντας το παράδοξο της εποχής: Ο σύγχρονος άνθρωπος λιμοκτονεί τρώγοντας περισσότερο. Αν και έχει αυξηθεί η διαθεσιμότητα των τροφίμων, όσο ποτέ στην ιστορία της ανθρωπότητας, ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού εμφανίζει διατροφικές ελλείψεις. Ενώ τα ράφια μας έχουν γεμίσει αδυνατιστικά και «ειδικά» τρόφιμα, τα ποσοστά της παχυσαρκίας ανεβαίνουν ραγδαία. Αυτό συμβαίνει γιατί εκτός από το αυξημένο τοξικό φορτίο που έχουν οι τροφές, έχει μειωθεί η θρεπτική πυκνότητα των τροφίμων. Τροφές πλούσιες σε θερμίδες και χαμηλές σε θρεπτικά συστατικά. Κενά τρόφιμα. Τροφές που δεν είναι τροφές. Τροφές «πειραγμένες». Στη σύγχρονη εποχή έχουμε καταλήξει να πληρώνουμε περισσότερο τη συσκευασία του τροφίμου παρά το ίδιο το τρόφιμο.
Και αν και σαν άνθρωποι είμαστε παμφάγοι, έτσι είμαστε ικανοί να φάμε οτιδήποτε αρκεί να έχει αλάτι ή ζάχαρη και να έχει ωραίο περιτύλιγμα. Αλλά δεν είμαστε πλασμένοι για να τρώμε συντηρητικά, ενισχυτικά γεύσης, χρωστικές ουσίες, μεταλλαγμένες τροφές. Ας εμπιστευτούμε την λογική μας και την σοφία της φύσης.