Ας δούμε τη σχέση τους και πως τελικά η διακοπή καπνίσματος (ΔΚ) επηρεάζει το σωματικό βάρος, γιατί επηρεάζει, ναι δεν είναι μύθος.

Πόσο; Μία μεγάλη έρευνα (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3195407/ ) έδειξε ότι η μέση αύξηση βάρους λόγω ΔΚ είναι 4,5 κιλά. Για ένα 13% των πρώην καπνιστών, η μέση αύξηση βάρους ξεπερνά τα 10 κιλά. Γενικά στις γυναίκες παρατηρείται λίγο μεγαλύτερη αύξηση βάρους απ’ ό,τι στους άνδρες πρώην καπνιστές.

Πότε; Σχεδόν όλη η αύξηση βάρους λόγω ΔΚ συμβαίνει στους πρώτους 6 μήνες, αλλά σε αρκετούς συνεχίζεται για ένα έτος.

Αιτίες: Υπάρχουν περισσότερες από μία αιτίες για την αύξηση του βάρους λόγω ΔΚ. Η αιτία που αναφέρεται συχνά είναι η επιβράδυνση του μεταβολισμού λόγω ΔΚ στα φυσιολογικά επίπεδα (η νικοτίνη αυξάνει ελαφρά τον μεταβολισμό). Επίσης η νικοτίνη αναστέλλει την έκκριση ενός ενζύμου που λέγεται λιποπρωτεϊνική λιπάση, το οποίο είναι υπεύθυνο για το μεταβολισμό του λίπους και την αποθήκευσή του στα λιποκύτταρα, ενώ και στην εντερική χλωρίδα ατόμων που μόλις έκοψαν το κάπνισμα παρατηρήθηκαν αλλαγές που ευνοούν την αύξηση του βάρους. Μπορώ να σας παρουσιάσω κάποιες από τις βιοχημικές λεπτομέρειες, η ουσία που ψάχνουμε είναι το χειροπιαστό αποτέλεσμα αυτών των βιοχημικών αλλαγών που ουσιαστικά έχουν να κάνουν με τους αυξημένους υποδοχείς ακετυλοχολίνης που έχει στο σώμα του ο καπνιστής , ιδίως στον εγκέφαλο και στο έντερο. Η ακετυλοχολίνη είναι ένας σημαντικός νευροδιαβιβαστής για το ανθρώπινο σώμα. Όλοι οι καπνιστές και οι ατμιστές που βλέπετε γύρω σας διαφέρουν βιολογικά από τους μη καπνιστές (εκτός από τις βλάβες υγείας) σε αυτό το πράγμα: Έχουν αυξημένους υποδοχείς ακετυλοχολίνης.

Και όπως είπα και πιο πάνω δεν θα σας κουράσω με βιοχημεία αλλά θα σας βοηθήσω να εξηγήσετε τα αποτελέσματα στο σώμα σας.

Από την πρώτη κιόλας εβδομάδα ΔΚ, θα παρατηρήσετε στη ζυγαριά κάποια αύξηση βάρους. Αυτή δεν είναι λίπος και μέσα σε 3 εβδομάδες ρυθμίζεται. Ένα μικρότερο ή μεγαλύτερο ποσοστό στην αύξηση του βάρους σας οφείλεται στο πλέον βαρύτερο έντερό σας καθώς ΔΚ προκαλεί δυσκοιλιότητα καθώς και κατακράτηση υγρών που κορυφώνεται την πρώτη εβδομάδα. Η έξτρα ποσότητα νερού που συγκρατεί το σώμα μπορεί να φθάσει έως και τα 2,5 κιλά! Και αν και αυτοί οι δύο είναι βασικοί λόγοι που το βάρος στην αρχή εκτοξεύεται δεν συμμετέχουν ιδιαίτερα στην αύξηση βάρους που παρατηρείται μετά από π.χ. 3 μήνες.

Η αλλαγή της μικροβιακής χλωρίδας λόγω καπνίσματος, η στοματική πείνα καθώς και η αύξηση της όρεξης λόγω της ΔΚ είναι λόγοι που συμβάλουν ουσιαστικά στην αύξηση του βάρους. Στο παρόν άρθρο θα αναλύσουμε με τη βοήθεια του Θανάση Αποστόλου την αύξηση της όρεξης και επιφυλάσσομαι σε επόμενο κείμενο να μιλήσουμε για τη στοματική πείνα και την αλλαγή της χλωρίδας.

Το πιο ουσιαστικό «μυστικό» στη διακοπή του καπνίσματος που μοιράζεται στο βιβλίο: «Πώς να απαλλαγείτε από το κάπνισμα πανεύκολα» είναι η ενόχληση νικοτίνης που είναι μία αδιόρατη, αδιευκρίνιστη αίσθηση. Ελάχιστοι μπορούν να την περιγράψουν, αφού δεν πονάει καθόλου, δεν περιλαμβάνει κάποιο σαφές σύμπτωμα. Είναι μία ασαφής δυσφορία που καμουφλάρεται τόσο καλά, ώστε να την μπερδεύουμε με κάθε δυσφορία της ζωής. Αν είσαι χωρισμένος/η και παράλληλα ξεκινάς την ΔΚ, νιώθεις… πιο χωρισμένος/η, αν είσαι αγχωμένος/η ή εξοργισμένος/η  με κάτι, τα νιώθεις πιο έντονα, αν είσαι άυπνος/η, νιώθεις πιο ενοχλημένος/η από αυτό, αν κάνει καύσωνα, δυσφορείς περισσότερο και… Αν πεινάς, υπό συνθήκες ΔΚ, πεινάς περισσότερο. Νιώθεις κάτι να σου λείπει, θέλεις κάτι να λάβεις και το πιο απλό πράγμα να λάβεις είναι περισσότερο φαγητό. Η καθυστερημένη ενόχληση νικοτίνης μοιάζει πολύ με την πραγματική πείνα για φαγητό. Μάλιστα αν κάποιος μη καπνιστής με ρωτήσει τι νιώθει κάποιος που κόβει το κάπνισμα, η πιο καλή απάντηση που έχω σκεφτεί είναι: «Όπως νιώθεις εσύ όταν πεινάς. Ο εκνευρισμός που νιώθεις περιμένοντας να φας, αυτή η υπερδραστηριότητα, το αίσθημα κενού λόγω πείνας, είναι ό,τι κοντινότερο μπορεί να νιώσει ένας μη καπνιστής στην καθυστερημένη ενόχληση νικοτίνης με την οποία παλεύει καθημερινά ένας καπνιστής.» Όταν λοιπόν κόβουμε το κάπνισμα, τις πρώτες μέρες αναζητούμε το έξτρα φαγητό ως ανακούφιση στο στρες νικοτίνης. Αυτό όμως επιμένει καθώς η  καθυστερημένη ενόχληση, κρατά καθρεφτίζοντας όλη την καπνιστική σας ζωή. Και μαζί με αυτή επιμένει και η αυξημένη όρεξη που συνεχίζεται και ΜΕΤΑ από τις πρώτες 3 εβδομάδες που όλα τα άλλα συμπτώματα (δυσκοιλιότητα, κατακράτηση νερού, αϋπνία, κλπ) υποχωρούν. Δηλαδή η αυξημένη όρεξη παραμένει, όχι μόνο μετά την εξαφάνιση της νικοτίνης από το σώμα (σε 3 μέρες), αλλά ακόμα και μετά την πλήρη αποκατάσταση των υποδοχέων νικοτίνης του σώματος στα φυσιολογικά επίπεδα (σε 3 εβδομάδες)…

Υλικό έχει παρθεί από το βιβλίο του Θανάση Αποστόλου “Πως να απαλλαγείτε από το κάπνισμα πανεύκολα”.